De blockchaintechnologie is nu nog vooral bekend van de bitcoin, maar als het aan de Nationale Blockchain Coalitie ligt, is Nederland straks de internationale voorloper op het gebied van deze technologie. Al meer dan twintig bedrijven, overheden en kennisinstellingen werken samen om dit te bewerkstellingen.
Een blockchain is een netwerk van computers (de keten, oftewel ‘chain’) die allemaal een kopie hebben van een database (een blok). Samen beheren deze computers dit netwerk van (versleutelde) data. Deze cryptografische data kan alleen worden aangepast (bijvoorbeeld bij een transactie) als de meerderheid van de computers in de keten daar toestemming voor geeft, aan de hand van vastgelegde afspraken. Blockchain heeft als voordeel dat het geen centrale database is, waardoor het een efficiënt en weerbaar systeem is tegen cyberaanvallen en omdat alle deelnemers in de keten participeren, wordt fraude plegen bijna onmogelijk.
Blockchaintechnologie kan het mogelijk maken om -zonder tussenkomst van een derde partij- gegarandeerd correcte digitale transacties te verrichten. Tijdrovende processen worden daarmee eenvoudiger, sneller en veiliger. Dit biedt mogelijkheden voor processen zoals het innen en verstrekken van de toesistenbelasting, zo redeneerde de gemeente Rotterdam. De gemeente is een pilot gestart om dit verder uit te zoeken.
Nu draagt een hotel 4,5% logiesbelasting per toerist af aan de gemeente, ten behoeve van ondersteuning van toeristische instanties (zoals musea). Echter, toeristen die een Airbnb boeken, verblijven bij particulieren en dragen daardoor geen toeristenbelasting af. Op jaarbasis hebben we het dan over ongeveer 400.000 euro die de gemeente Rotterdam misloopt. Zou de blockchaintechnologie dit kunnen ondervangen en de inwoners van Rotterdam meer invloed kunnen geven op de bestemming van de belastinggelden? Zou de gemeente als tussenpersoon hier tussenuit kunnen stappen? Die en méér vragen zullen de komende tijd in een praktijkcasus verder worden uitgezocht en getest.